มีบทบัญญัติเรื่องการเอี๊ยะอฺติกาฟสำหรับบรรดาสตรีมุสลิมะฮฺหรือไม่อย่างไร ? หากเป็นที่อนุญาตให้เอี๊ยะอฺติกาฟ สถานที่ใดเหมาะสมแก่นาง ?....
การเอี๊ยะติกาฟของมุสลิมะห์ สถานที่ใดเหมาะสมที่สุด?
คำถาม : มีบทบัญญัติเรื่องการเอี๊ยะอฺติกาฟสำหรับบรรดาสตรีมุสลิมะฮฺหรือไม่อย่างไร ? หากเป็นที่อนุญาตให้เอี๊ยะอฺติกาฟ สถานที่ใดเหมาะสมแก่นาง ? มัสยิดที่มีผู้ชายละหมาดญะมาอะฮฺกันหรือที่ไม่มีญะมาอะฮฺ หรือบ้านพักของพวกนาง ?
คำตอบ : ฮุก่มของการเอี๊ยะอฺติก๊าฟนั้นไม่มีข้อขัดแย้งใด ๆ จากปวงปราชญ์ทั้งสี่มัสฮับว่า การเอี๊ยะอฺติก๊าฟนั้นมีบัญญัติให้กระทำทั้งชายและหญิง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเดือนรอมฎอน ทว่านักวิชาการได้ขัดแย้งดังต่อไปนี้
* ท่านอิมาม المرغيناني กล่าวว่า สำหรับการเอี๊ยะอฺติก๊าฟของบรรดาสตรีนั้น คือที่บ้านของนาง (หมายถึงสถานที่ที่พวกทำการละหมาด)
* ท่านอิมาม ابن جلاب กล่าวว่า สำหรับบรรดาสตรีนั้น ไม่ให้เอี๊ยะอฺติก๊าฟที่บ้านของนาง ทว่าให้เอี๊ยะอฺติก๊าฟที่มัสยิด เหมือนผู้ชายกระทำ
* ท่านอิมามชาฟีอีย์ กล่าวว่า บรรดาสตรี ทาส และคนเดินทางนั้นจะเอี๊ยะอฺติก๊าฟที่ใดก็ได้(จากสถานที่ละหมาด)ตามที่ต้องการ
* ท่านอิมาม อิบนุกุดามะฮฺ กล่าวว่า สำหรับบรรดาสตรีนั้นสามารถเอี๊ยะอฺติก๊าฟได้ทุกมัสยิด โดยไม่มีเงื่อนไขด้วยว่ามัสยิดนั้นต้องเป็นมัสยิดที่ทำการละหมาดญะมาอะฮฺ
นักวิชาการได้ขัดแย้งในเรื่องของการเอี๊ยะอฺติก๊าฟของบรรดาสตรีในมัสยิดที่ผู้ชายละหมาดญะมาอะฮฺ เป็น 2 ทัศนะ ด้วยกัน
* ทัศนะที่ 1
มีบัญญัติให้มุสลิมะฮฺทำการเอี๊ยะอฺติก๊าฟในมัสยิดที่มีการทำละหมาดญะมาอะฮฺของผู้ชาย แต่ไม่อนุญาตให้นางเอี๊ยะอฺติก๊าฟที่บ้านของนาง (ทัศนะของอิมามมาลีกีย์ ชาฟีอีย์ และฮัมบาลีย์)
* ทัศนะที่ 2
มักรูฮฺ คือ น่ารังเกียจ ที่มุสลิมะฮฺจะเอี๊ยะอฺติก๊าฟในมัสยิดที่มีการทำละหมาดญะมาอะฮฺของผู้ชาย ทว่าให้นางเอี๊ยะอฺติก๊าฟที่บ้านของนางเอง (ทัศนะอิมามฮานาฟีย์)
หลักฐานของ ทัศนะที่ 1 หลักฐานจากอัลกุรอาน ซุนนะฮ์ และคำวินิจฉัย
1. อัลกุรอาน
อัลลอฮ์ ตรัสความว่า
وَأَنتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ
“ขณะที่พวกเจ้าเป็นผู้ทำเอี๊ยะอฺติก๊าฟอยู่ในมัสยิด”
(อัลบะกอเราะฮฺ:187)
จุดประสงค์ของอายะฮฺนี้หมายถึงการเอี๊ยะอฺติก๊าฟในมัสยิดที่มีการทำการละหมาด โดยตัวอายะฮฺนั้นครอบคลุม ไม่ว่าจะชายหรือหญิง คนสูงอายุหรือคนทั่วไปก็ตาม
2. ซุนนะฮ์
มีรายงานจากท่านหญิงอาอิชะฮฺ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮาว่าแท้จริงท่านนบีนั้นได้อนุญาตนางกับท่านหญิงฮัฟเซาะฮฺเอี๊ยะอฺติก๊าฟกับท่านนบี ด้วย ท่านหญิงอาอิชะฮฺ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮาได้กล่าวว่า
“ท่านนะบีได้ทำเอี๊ยะอฺติก๊าฟในสิบคืนหลังของรอมฎอนจนกระทั่งท่านได้ถึงอะญัลของอัลลอฮฺ ต่อมาบรรดาภรรยาของท่านได้ทำเอี๊ยะอฺติก๊าฟหลังจากท่าน” (บันทึกโดยอัลบุคอรีย์)
จากตัวบทข้างต้น ที่ท่านนบี ได้อนุญาตให้บรรดาภรรยาทำการเอี๊ยะอฺติก๊าฟร่วมกับท่านนบี ด้วยนั้น โดยเป็นที่ทราบกันดีว่าท่านนบีทำเอี๊ยะอฺติก๊าฟในมัสยิด ฉะนั้นจึงเป็นหลักฐานที่ชี้ให้เห็นว่าการเอี๊ยะอฺติก๊าฟในมัสยิดนั้นมีทั้งชายและหญิง
3. มติเอกฉันท์ของปวงปราชญ์
การที่เอี๊ยะอฺติก๊าฟที่มัสยิดนั้นเป็นเงื่อนไขสำหรับผู้ชาย ก็ถือเป็นเงื่อนไขสำหรับผู้หญิงเช่นเดียวกัน เหมือนกับกรณีของการตอวาฟที่บัยตุ้ลลอฮฺ
หลักฐานของ ทัศนะ ที่ 2 หลักฐานจากอัลกุรอาน ซุนนะฮ์ และคำวินิจฉัย
1. อัลกุรอาน
وَأَنتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ
“ขณะที่พวกเจ้าเป็นผู้ทำเอี๊ยะอฺติก๊าฟอยู่ในมัสยิด”
(อัลบะกอเราะฮฺ:187)
จุดประสงค์ของอายะฮฺนี้ “มัสยิด” คือที่ที่นางทำละหมาด หมายถึงบ้านของนางเอง
2. ซุนนะฮ์
มีรายงานจากท่านหญิงอาอิชะฮฺ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮา ว่าแท้จริงท่านนบี นั้นได้อนุญาตนางกับท่านหญิงฮัฟเซาะฮฺเอี๊ยะอฺติก๊าฟกับท่านนบี ด้วย พวกนางก็ได้ให้มีที่กำบังขึ้นมาปกปิดนาง เมื่อท่านหญิงซัยนับเห็น จึงทำที่กำบังบ้างเช่นกัน แต่เมื่อท่านนบี ทราบการกระทำเหล่านั้นก็ถามขี้นว่า ทำอะไรกัน ดีแล้วหรือแบบนี้ ? แล้วสั่งให้ขจัดออกไป
จากตัวบทดังกล่าวที่ท่านนบี ให้ขจัดที่กำบังที่นางตระเตรียมเอาไว้สำหรับการเอี๊ยะอฺติก๊าฟ บ่งชี้ว่ามักรูฮฺสำหรับบรรดาสตรีที่จะเอี๊ยะอฺติก๊าฟมัสยิด (ทว่า ที่จริงแล้วนั้น การที่ท่านนบี สั่งใช้ดังกล่าว ไม่ได้บ่งบอกว่า มักรูฮฺ การเอี๊ยะติก๊าฟของผู้หญิงที่มัสยิด แต่เป็นไปได้ว่าท่านนบีเกรงว่าจะเกิดฟิตนะฮ์ ระหว่างบรรดาภรรยา จนออกจากเป้าหมายของการทำการเอี๊ยะติก๊าฟที่แท้จริง และอีกเหตุผลที่ท่านนบี ไม่ได้สั่งใช้ภรรยาทุกคนทั้งหมดดังกล่าวอาจสร้างความคับแคบ เดือดร้อนแก่ผู้อื่นที่จะมาละหมาดที่มัสยิด)
3. มติเอกฉันท์ของปวงปราช์
มัสยิดสำหรับผู้หญิงนั้นคือที่บ้าน ฉะนั้น สำหรับนางก็ให้เอี๊ยะอฺติก๊าฟที่บ้านของพวกนาง
รอเญียะฮฺ (ทัศนะที่มีน้ำหนัก) : ทัศนะที่ถูกต้องกว่า จากความแข็งแรงในแง่ตัวบทหลักฐาน คือ ทัศนะที่หนึ่ง(วัลลอฮุอะลัม) และคำกล่าวอ้างของทัศนะที่สองนั้นอ่อนกว่า ฉะนั้น ไม่เป็นเรื่องมักรูฮฺสำหรับมุสลิมะฮฺในการเอี๊ยะติกาฟที่มัสยิด แต่การเอี๊ยะติก๊าฟที่บ้านของพวกนางเองถือว่าไม่ถูกต้อง
เงื่อนไขสำหรับสตรีทำเอี๊ยะอฺติก๊าฟในมัสยิด ดังต่อไปนี้
1. สถานที่ทำเอี๊ยะอฺติก๊าฟจะต้องเป็นที่เฉพาะสำหรับมุสลิมะฮ์เท่านั้น ไม่มีการปะปนระหว่างชายกับหญิง
2. จะต้องไม่ก่อให้เกิดฟิตนะฮ์ในช่วงที่ทำเอี๊ยะอฺติก๊าฟ
3. นางจะต้องดูแลสิทธิของสามีและครอบครัวอย่างครบถ้วน หากว่าการเอี๊ยะอฺติก๊าฟ ของนางนั้นไปลิดรอนสิทธิของสามี กรณีนี้ไม่ควรทำเอี๊ยะอฺติก๊าฟ เพราะหน้าที่ของนางในการรักษาสิทธิของครอบครัวถือเป็นวายิบ (หากว่านางนั้นจะทำการเอี๊ยะอฺติก๊าฟจะต้องขออนุญาติสามีของนางก่อน)
สรุป มีบัญญัติให้สตรีมุสลิมะฮฺเอี๊ยะอฺติก๊าฟในมัสยิด ที่มีการทำละหมาดญะมาอะฮฺของผู้ชายได้ แต่ไม่อนุญาต ให้นางเอี๊ยะอฺติก๊าฟที่บ้านของนาง และที่สำคัญนางจะต้องระวังสิ่งที่จะทำให้เกิดฟิตนะฮ์ หากการเอี๊ยะอฺติก๊าฟของนางไปสู่ฟิตนะฮ์นั้นให้ละทิ้งเสีย เพราะการทำเอี๊ยะอฺติก๊าฟถือว่าเป็นซุนนะฮ์ที่ส่งเสริมให้กระทำ แต่ถ้าซุนนะฮ์ตกอยู่ในสถานการณ์ต้องห้าม การเลือกที่จะออกห่างสิ่งดังกล่าวถือเป็นการสมควรกว่าการเลือกทำซุนนะฮ์แต่ก่อให้เกิดฟิตนะฮ์
แปลและเรียบเรียงโดย อับดุลวาเอด สุคนธา
www.islammore.com
https://islamhouse.muslimthaipost.com