การทำบุญบ้านคนตายในอิสลาม

การทำบุญบ้านคนตาย หรือการทำบุญเนื่องจากการตาย ตามประเพณีในปัจจุบัน คือ การที่ครอบครัวผู้ตาย เตรียมอาหาร เชิญบรรดา เพื่อนบ้านใกล้เคียงและบรรดาโต๊ะละแบ มาชุมนุมกันที่บ้านผู้ตาย และมีการอ่านอัลกุรอ่าน

การทำบุญบ้านคนตายในอิสลาม

การทำบุญบ้านคนตาย หรือการทำบุญเนื่องจากการตาย ตามประเพณีในปัจจุบัน คือ การที่ครอบครัวผู้ตาย เตรียมอาหาร เชิญบรรดา เพื่อนบ้านใกล้เคียงและบรรดาโต๊ะละแบ มาชุมนุมกันที่บ้านผู้ตาย และมีการอ่านอัลกุรอ่าน การซิกริลละฮ การตะฮลีล อุทิศผลบุญให้วิญญาณผู้ตาย ในวันที่ตาย หรือ 3 วัน 7 วัน 40 วัน

หลังจากการตายนั้น ไม่ปรากฏในซุนนะห์นบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัมและบรรดาเคาลิฟะฮรอชีดีนผู้ทรงธรรม มันจึง เป็นบิดอะฮในศาสนา และเป็นการประยุกต์มาจากประเพณี ทำบุญเนื่องจากการตาย ที่เรียกว่า ทักษิณานุประทาน หรือ ทักษิณานุปทาน จากประเพณีต่างศาสนิก

เพราะในซุนนะห์นบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ส่งเสริมให้เพื่อนบ้านใกล้เคียง นำอาหารไปเลี้ยงครอบครัวผู้ตาย ดังที่มีรายงานว่า เมื่อได้รับข่าวการตายของยะฮฟัร ท่านนบี ศอ็ลฯ สั่งแก่เหล่าเศาะหาบะฮว่า 

اِصْنَعُوْا لآلِ جَعْفَرِ طَعَامًا فَقَدْ اَتَاهُمْ مَايُشْغِلُهُمْ 

“พวกท่านจงทำอาหารให้แก่ครอบครัวยะฮฟัร ความจริง สิ่งที่นำความทุกข์แก่พวกเขา ได้มาประสบกับพวกเขา” – อัตติรมิซีย์ระบุว่า เป็นหะดิษ หะซัน และอัลหากิมระบุว่า เป็นหะดิษเศาะเฮียะ
และ ญะรีร บุตร อับดุลลอฮ อัล-บะญะลี ซึ่งมีฐานะเป็นเศาะหาบะฮ กล่าวว่า 

كُنَّا نَعُدُّ الِاجْتِمَاعَ إِلَى أَهْلِ الْمَيِّتِ وَصَنِيعَةَ الطَّعَامِ بَعْدَ دَفْنِهِ مِنْ النِّيَاحَةِ 

พวกเรานับว่า การไปชุมนุมกันที่ครอบครัวผู้ตายและทำอาหารกินกัน หลังจากที่ฝังมัยยิต เป็นส่วนหนึ่งของการนิยาหะห์ (ที่ต้องห้าม)- รายงานโดย อะหมัด อัลบานียได้ระบุว่า เป็นหะดิษเศาะเหียะ ในหนังสือ อะหกามุ้ลญะนาอิซ หน้า 167

อัลมะนาวีย์ (ร.ฮ) กล่าวว่า

قال القرطبي: الاجتماع إلى أهل الميت وصنعهم الطعام والمبيت عندهم كل ذلك من فعل الجاهلية، قال: ونحو منه الطعام الذي يصطنعه أهل الميت في اليوم السابع، ويجتمع له الناس يريدون به القربة والترحم عليه، وهذا لم يكن فيما تقدم، ولا ينبغي للمسلمين أن يقتدوا بأهل الكفر 

อิหม่ามอัลกุรฏุบีย์( ปราชญ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านตัฟสีร) กล่าวว่า 

การชุมนุม ที่ครอบครัวผู้ตาย ,การที่พวกเขาทำอาหารกินกันและพักแรมคืน ณ ที่พวกเขา ,ทั้งหมดดังกล่าวนั้น เป็นส่วนหนึ่งจากการกระทำของพวกญาฮิลียะฮ ,เขา(อิหม่ามกุรฏุบีย) กล่าวว่า เช่น อาหารที่ครอบครัวผู้ตายทำ ในวันที่เจ็ด(ของการตาย) และ ให้บรรดาผู้คนมาร่วมชุมนุมกันสำหรับมัน ด้วยการกระทำนั้น เพื่อจุดประสงค์ที่จะทำความใกล้ชิด(อิบาดะฮต่ออัลลอฮ) และ เป็นการแสดงความสงสารต่อเขา(ผู้ตาย) และการกระทำแบบนี้ ไม่ปรากฏในยุคก่อนๆ ที่ผ่านมา และไม่สมควรแก่บรรดามุสลิม ที่จะตาม (แบบอย่าง)ชาวกาเฟร ฟัยฎุลเกาะดีร เล่ม 1 หน้า 534

มาดูอัลบะฮูตีย์ (ปราชณ์มัซฮับอิหม่ามอะหมัด) เขากล่าวว่า

وَيُسَنُّ أَنْ يُصْنَعَ لِأَهْلِ الْمَيِّتِ طَعَامٌ يُبْعَثُ بِهِ إلَيْهِمْ ثَلَاثًا) أَيْ: ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ، لِقَوْلِهِ: صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ;اصْنَعُوا لِآلِ جَعْفَرَ طَعَامًا فَقَدْ أَتَاهُمْ مَا يَشْغَلُهُمْ; رَوَاهُ الشَّافِعِيُّ وَأَحْمَدُ وَالتِّرْمِذِيُّ وَحَسَّنَهُ

และสุนัตให้ ทำอาหารสำหรับครอบครัวผู้ตายและส่งมันไปให้พวกเขา สามวัน) หมายถึงสามวัน เพราะนบี ศอ็ลฯ กล่าวว่า :

“ พวกท่านจงทำอาหารให้แก่ครอบครัวยะอฟัร เพราะแท้จริง สิ่ง (ความทุกข์เนื่องจากการตาย) ทำให้พวกเขาสาละวนได้ประสบกับพวกเขา รายงานโดย ชาฟิอี ,อะหมัดและอัตติรมิซีย์ และเขาระบุว่ามันเป็นหะดิษหะซัน - ดู กัชชาฟุลกินาอฺ ของอัลบะฮูตีย์ เล่ม 2 กิตาบุลญะนาอิซ

ผู้อ่านลองพิจารณาดูเถิดว่า “ตามสุนนะฮให้ชาวบ้านทำอาหารเลี้ยงครอบครัวผู้ตาย 3 วัน แต่ปัจจุบัน ครอบครัวผู้ตาย เลี้ยงชาวบ้าน 3 วัน 7 วัน 40 วัน 

จึงสรุปว่า การทำบุญเนื่องจากการตายเป็นบิดอะฮ ไม่ใช่สุนนะฮ และไม่ใช่การกล่าวหาใส่ร้ายของวะฮบีย์แต่เป็นสิ่งขัดกับสุนนะฮนบีและเป็นบิดอะฮตามที่บรรดาอุลามาอฺสี่มัซฮับได้ระบุเอาไว้ ซึ่งสามารถเปิดใจศึกษาความจริงได้ในเรื่องดังกล่าวจากตำราสี่มัซฮับ

والله أعلم بالصواب

ที่มา:  มูลนิธิ อนุรักษ์มรดกอิสลาม