การนับความดี ความชั่วตามหลักศาสนาอิสลาม

การเชื่อฟังพระอัลเลาะห์เป็นความดี มีผลเป็นบุญและความสุขติดตัวไปยังภพหน้า ความชั่ว หรือบาป เกิดจากไซตอน หรือซาตานหลอกให้คนออกนอกเส้นทางที่

การนับความดี ความชั่วตามหลักศาสนาอิสลาม

พระองค์อัลลอฮฺ (ซ.บ.) ทรงดำรัสว่า

مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا ۖ وَمَن جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَىٰ إِلَّا مِثْلَهَا وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

ความว่า “ผู้ใดมาพร้อมกับ (กระทำ) หนึ่งความดี ผู้นั้นย่อมได้รับสิบความดีที่เหมือนกับหนึ่งความดีนั้น และผู้ใดมาพร้อมกับ (กระทำ) หนึ่งความชั่ว ผู้นั้นย่อมจะไม่ถูกตอบแทนนอกเสียจากที่เหมือนกับหนึ่งความชั่วนั้น” (อัล-อันอาม : 160) 

مَّثَلُ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّـهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنبُلَةٍ مِّائَةُ حَبَّةٍ

และพระองค์อัลลอฮฺ (ซ.บ.) ทรงดำรัสถึงอานิสงค์ของการบริจาคทานว่า “อุปมัยดังเช่นเมล็ดธัญพืช 1 เมล็ดที่งอกออกมาเป็น 7 รวงในแต่ละรวงนั้นมี 100 เมล็ด” (อัล-บะเกาะเราะฮฺ : 261) 

وَإِن تَكُ حَسَنَةً يُضَاعِفْهَا وَيُؤْتِ مِن لَّدُنْهُ أَجْرًا عَظِيمًا

 “และพระองค์ทรงดำรัสอีกว่า “และหาก (การกระทำนั้น) เป็นหนึ่งความดี พระองค์จะทรงเพิ่มพูนทวีคูณหนึ่งความดีนั้น และจะทรงนำผลบุญอันยิ่งใหญ่จากพระองค์ท่านมาให้” (อัน-นิสาอฺ : 40) 

อัล-กุรอานทั้ง 3 อายะฮฺสอดคล้องกับคำอธิบายที่ปรากฏในอัล-หะดีษ อัล-กุดสียฺ ซึ่งอิบนุอับบาส (ร.ฎ.) เป็นผู้รายงานว่า

فَمَنْ هَمَّ بِحَسَنَةٍ , فَلَمْ يَعْمَلْهَا , كَتَبَهَا اللهُ عَنْدَهُ حَسَنَةً كاملةً وإنْ هَمَّ بِهَا فَعَمِلَهَا
كَتَبَهَا اللهُ عَنْدَهُ عَشْرَحَسَناتٍ إلى سَبْعِمِائَةٍ ضِعْفٍ إلى أَضْعَافٍ كثيرة ....الحديث

ความว่า “ดังนั้นผู้ใดตั้งใจ (ที่จะกระทำ) หนึ่งความดี แล้วผู้นั้นยังมิได้กระทำความดีนั้น พระองค์อัลลอฮฺทรงบันทึกความตั้งใจที่จะกระทำความดีนั้น ณ พระองค์แล้วเป็นหนึ่งความดีที่สมบูรณ์ และหากผู้นั้นตั้งใจกระทำหนึ่งความดี แล้วเขาก็กระทำความดีนั้น พระองค์อัลลอฮฺ (ซ.บ.) ทรงบันทึกความดีนั้น ณ ที่พระองค์เป็น 10 ความดีจนถึง 700 เท่าจนทบทวีคูณเป็นอันมาก”

(รายงานโดย อัล-บุคอรียฺ (6491) และมุสลิม (131)

นักวิชาการอธิบายเกี่ยวกับเรื่องนี้ว่า การกระทำความดี 1 ความดี ทั้งที่เป็นคำพูดและการกระทำ ทั้งที่ปรากฏและซ่อนเร้น ทั้งที่เกี่ยวข้องกับสิทธิของอัลลอฮฺ (ซ.บ.) หรือบรรดาสิทธิของปวงบ่าวจะได้รับการเพิ่มพูนทวีคูณเป็น 10 เท่าจนถึง 700 เท่า และมากกว่า 700 เท่าจนสุดคณานับตามพระประสงค์ของอัลลอฮฺ (ซ.บ.) 

ดังนั้นระดับขั้นของอานิสงค์แห่งความดีที่น้อยที่สุดคือ 1 ความดีเป็นสิบความดีที่เหมือนกัน และอาจจะเพิ่มทวีคูณด้วยเหตุปัจจัยที่มาเกื้อหนุน เช่น ระดับของศรัทธาอันแข็งกล้าของผู้กระทำความดี ความมีเจตนาอันบริสุทธิ์ที่สมบูรณ์ การกระทำนั้นมีลักษณะอันสำคัญ เช่น การบริจาคเพื่อการญิฮาดและสาธารณกุศลตลอดจนเป็นการกระทำในช่วงเวลาที่มีความประเสริฐ เช่น การทำความดีในช่วงของเดือนเราะมะฎอน คืนลัยละตุลก็อดร์ และ 10 วันต้นของเดือนซุลหิจญ์ญะฮฺ เป็นต้น และเป็นการกระทำความดีในสถานที่ที่มีความประเสริฐ เช่น การละหมาดญะมาอะฮฺในมัสญิด การละหมาดในมัสญิดทั้งสามแห่ง เป็นต้น

ส่วนความชั่วนั้น โดยหลักเดิมตามที่อัล-กุรอานและอัล-หะดีษระบุไว้ หากมีการกระทำความชั่วก็จะถูกบันทึกเพียง 1 ความชั่ว โดยไม่มีการทบทวีคูณ ยกเว้นในกรณีที่การกระทำความชั่วนั้นเกิดขึ้นในช่วงเวลาของเดือนต้องห้าม (อัล-อัชฮุรฺ อัล-หุรุม) หรือเกิดขึ้นในดินแดนที่มีศักดิ์และสิทธิอย่างนครมักกะฮฺ เป็นต้น  

นักวิชาการระบุว่า  ความดีจะถูกเพิ่มพูนทวีคูณด้วยจำนวน (อะดัด) ส่วนความชั่วนั้นจะถูกเพิ่มทวีคูณด้วยวิธีการ (กัยฟ์) แต่จะไม่ถูกเพิ่มด้วยจำนวนดังที่อัล-กุรอานและอัล-หะดีษบ่งชี้เอาไว้ 
ส่วนในกรณีของบาปเล็กและบาปใหญ่ก็เช่นกัน จะไม่ถูกนับนอกเสียจากเป็นหนึ่งความชั่วเท่านั้น แต่บาปใหญ่รุนแรงและมีผลร้ายหนักกว่าบาปเล็กโดยพิจารณาถึงวิธีการ (กัยฟ์) มิได้พิจารณาที่จำนวน (อะดัด) เหตุนั้นบาปใหญ่จะถูกลบล้างได้ก็ต่อเมื่อมีการเตาบะฮฺตัว (สำนึกผิด) ตามเงื่อนไขที่ศาสนากำหนดไว้ ส่วนบาปเล็กนั้นการกระทำความดีจะลบล้างบาปเล็กนั้น เพราอัล-กุรอานระบุว่า “แท้จริงบรรดาความดีนั้นจะทำให้บรรดาความชั่ว (ที่เป็นบาปเล็ก) วิปลาสนาการไป” 

วัลลอฮุอะลัม