หลักฐานการห้ามละหมาดในผ้าผืนเดียว

จากฮาดิษข้างต้นที่ห้ามถึงการละหมาด โดยไม่มีผ้าปกปิดไหล แต่เอาเราะมันแค่สะดือกับหัวเข่าไม่ไช่หรือคับ ฉะนั้น จึงอยากคำชชี้แจงว่ามันขัดหรือไม่ขัดยังไง ปล.กระผม บ่อยครั้งที่ใส่เสือ้กล้ามละหมาดคับ?

لا يصلي أحدكم في الثوب الواحد ، ليس على عاتقه منه شيء
“คนใดคนหนึ่งในหมู่พวกท่าน อย่าได้ละหมาดในเสื้อผ้าชิ้นเดียว โดยที่ไม่มีสิ่งหนึ่งสิ่งใดอยู่บนไหล่ของเขาเลย”  (บันทึกโดย บุคอรีย์ หะดีษที่ 359 และมุสลิม หะดีษที่ 516)

คำถาม จากฮาดิษข้างต้นที่ห้ามถึงการละหมาด โดยไม่มีผ้าปกปิดไหล แต่เอาเราะมันแค่สะดือกับหัวเข่าไม่ไช่หรือคับ ฉะนั้น จึงอยากคำชชี้แจงว่ามันขัดหรือไม่ขัดยังไง ปล.กระผม บ่อยครั้งที่ใส่เสือ้กล้ามละหมาดคับ?

ตอบโดย อ. ปราโมทย์ ศรีอุทัย

หะดีษข้างต้นบันทึกโดยท่านบุคอรีย์ ท่านมุสลิม, ท่านอัน-นซาอีย์, ท่านอัด-ดาริมีย์และท่านอะห์มัด มีหลายสำนวนด้วยกัน ที่คุณคัดมาข้างต้น เป็นสำนวนของท่านบุคอรีย์และท่านมุสลิม

มีลักษณะเป็นคำบอกเล่า แต่มีความหมายเป็นคำห้าม ดังหลักฐานจากรายงานของท่านอิหม่ามชาฟิอีย์ จากท่านอิหม่ามมาลิกด้วยสำนวนที่ว่า لاَ يُِّصَل  (คนใดจากพวกท่านย่อละหมาดใน .....)   บันทึกโดยท่านอัฏ-ฏ็อบรอนีย์ในหนังสือ "ฆอรออิบุมาลิก"

และอีกสำนวนหนึ่งที่ท่านอับดุลวะฮ์ฮาบ บินอะฏออ์ได้รายงานจากท่านอิหม่ามมาลิก มีข้อความว่า لا يصلين (คนใดจากพวกท่านอย่าละหมาดเป็นอันขาดใน .......)  อัน ถือเป็นการห้ามเน้นๆ

และอีกสำนวนหนึ่งที่ ท่านอัษ-เษารีย์ ได้รายงานจากท่านอบูอัซ-ซินาด มีข้อความชัดเจนว่า  نهى رسول الله  (ท่านรอซู้ลุลลอฮ์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัมได้ห้ามจาก ......) 

สรุปแล้ว หะดีษข้างต้นจึงเป็นหลักฐาน ห้ามจากการละหมาดในผ้าผืนเดียวโดยไม่มีส่วนใดของมันปกปิดไหล่ทั้งสองด้วย แต่การห้ามดังกล่าวนี้ ยังขัดแย้งกันในประเด็นที่ว่า เป็นการห้ามขาด (หะรอม) หรือห้ามในแง่ว่า เป็นสิ่งไม่สมควรกระทำ(มักรูฮ์) 

ท่านอิหม่ามนะวะวีย์กล่าวอธิบายในหนังสือชัรฺหุมุสลิมว่า นักวิชาการส่วนใหญ่ (หะนะฟีย์, มาลิกีย์ และชาฟิอีย์) ถือว่า เป็นการห้ามแบบมักรูฮ์, แต่ท่านอิหม่ามอะห์มัดถือว่า เป็นการห้ามขาด(หะรอม) ถ้าสามารถปกปิดได้

ซึ่งในมุมมองส่วนตัวผม เห็นว่า เมื่อเป็นการ "ห้าม" แบบ "เน้นๆ" จากท่านรอซู้ลุลลอฮ์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัมอย่างนี้แล้ว เราก็ไม่ควรสนใจว่าห้ามขาดหรือห้ามไม่ขาด แต่ที่ดีที่สุดก็คือ ไม่ควรฝ่าฝืน วัลลอฮุอะอฺลัม 

ส่วนที่คุณสงสัยว่า เอาเราะฮ์ของผู้ชายมีแค่สะดือกับเข่ามิใช่หรือ ? หะดีษบทนี้ (ตามทัศนะของท่านอิหม่ามอะห์มัดที่มองว่า วายิบต้องปกปิดไหล่ด้วย)

แสดงว่า เอาเราะฮ์ของผู้ชายในละหมาดและนอกละหมาดจะไม่เหมือนกัน คือ ถ้านอกละหมาด วายิบปกปิดระหว่างสะดือกับเข่า แต่ถ้าในละหมาด วายิบต้องปกปิดจนถึงไหล่ด้วย วัลลอฮุ อะอฺลัม

ที่มา:   โดยอาจารย์ปราโมทย์  ศรีอุทัย