มารยาทในการตักเตือน ที่มุสลิมทุกคนจำเป็นต้องรู้!

มารยาทในการตักเตือน ที่มุสลิมทุกคนจำเป็นต้องรู้!
1. มีความบริสุทธิ์ใจ

กล่าวคือ ไม่ใช่เพื่อโอ้อวด หวังเพื่อชื่อเสียง หรือเพื่อแสดงถึงความรู้ ความเก่งของตัวเอง และการมีความบริสุทธิ์ใจมันมีผลอย่างมากต่อการตอบรับของผู้ที่ถูกตักเตือน เพราะคำพูดที่ออกมาจากใจกับคำพูดที่เพียงออกมาจากลมปากมันมีข้อแตกต่างที่ผู้ฟังรู้สึกได้ และคำพูดที่ออกจากใจเขาก็ย่อมรับด้วยใจ และมันก็เป็นผลที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงในที่สุด
2. อย่าตักเตือนต่อหน้ามหาชน

เพราะการตักเตือนต่อหน้าผู้คน มันเหมือนกับการประจานเขา ซึ่งมันทำให้เขารู้สึกไม่ดีกับตัวผู้ตักเตือน และเมื่อเขารู้สึกไม่ดีกับผู้ที่ตักเตือนแล้ว มันทำให้ยากที่เขาจะยอมรับคำตักเตือนของเรา
3. ตักเตือนด้วยวาจาที่นุ่มนวลและสุภาพ

คงไม่มีใครชอบที่จะมีใครสักคนมาพูดจากระแทกใจ ถึงแม้ว่าคำพูดที่เขาบอกมานั้นจะเป็นสิ่งที่ถูกต้องก็ตาม ดังนั้นเมื่อจะตักเตือนใครก็ตามสมควรที่จะใช้คำพูดที่สุภาพและนุ่มนวล
4. คำนึงถึงสภาพของผู้ที่จะถูกตักเตือน

ประเภทของผู้ที่ทำผิดคือ...

ก. ไม่รู้ว่ามันเป็นความผิด
ข. รู้ว่ามันผิด แต่ดื้อรังที่จะทำ
ค. เชื่อว่าความผิดที่เขาทำนั้น เป็นสิ่งที่ถูกต้อง
ในแต่ละประเภทมันย่อมมีวิธีการและกลยุทธ์เฉพาะของมันในการตักเตือน ไม่ใช่ใช้วิธีการเดียวกันในการตักเตือนบุคคลในแต่ละประเภท 
หรือที่เราเรียกว่ามี “ฮิกมะฮฺ” หรือ “วิทยะปัญญา” ในการตักเตือนนั้นเอง
ท่านนบีได้กล่าวว่า "มนุษย์นั้นเปรียบเสมือนแร่ธาตุต่างๆ เช่น แร่ทองและแร่เงิน " รายงานโดย มุสลิม

มนุษย์มีมากมายหลายชนิด  หลายคนประสบปัญหาเรื่องเดียวกัน ทำผิดแบบเดียวกัน การแก้ปัญหานั้นก็จะแตกต่างกันไป ไม่สามารถกำหนดตัวยารักษาเหมาะสมกับทุกคน 
ดังนั้น "ฮิกมะฮฺ" หรือ "วิทยปัญญา" จึงต้้องใช้ให้เหมาะสมกับตามชนิดพื้นฐานของแต่ละคน 
บางทีการเตือนของบางคนกลับกลายเป็นถูกมองว่าเอาชนะคะคาน เพราะยาบางตัวอาจไม่ถูกโรคกับโรค.....
ซึ่งบางครั้งก็ต้องยอมอ่อน แต่ไม่ยอมแพ้ เพื่อจะชนะในหนทางที่ถูกต้องของพระองค์ 
เพราะเราจะเปลี่ยนตัวยาใหม่ให้ตรงกับโรคของท่านผู้ไม่สบายในหนทางอิสลาม 
แต่ถ้าเตือนแล้วเขาไม่เปลี่ยนแปลงไปสู่หนทางที่ถูกต้อง สิ่งที่ยังทำได้คือการขอดุอาให้กับเขา....
" จงเชิญชวน (เป็นกริยาคำสั่ง – อัลลอฮฺกำลังมีบัญชาใช้) สู่แนวทางของพระเจ้าของสูเจ้าด้วยวิทยปัญญาและการตักเตือนที่ดี และจงโต้แย้งพวกเขาในลักษณะที่ดีที่สุด
(เหตุผล หลักฐาน ด้วยความอ่อนโยนและสุภาพ) แท้จริงพระเจ้าของพระองค์และพระองค์ทรงรู้ดียิ่งถึงบรรดาผู้ที่อยู่ในทางที่ถูกต้อง "
( กุรอาน อัน-นะหฺลิ  16:125 )
อายะฮฺนี้มี 3 ประการ อัลลอฮฺ ได้ทรงสอนเราถึงวิธีการโต้แย้งว่า:
1.โต้แย้งกันด้วยฮิกมะฮฺ (การใช้สติปัญญาสุขุมรอบคอบ)
2.โต้แย้งตักเตือนกันด้วยคำแนะนำที่ดี
3.โต้แย้งกันด้วยวิธีการที่ดีที่สุด
การดะวะฮฺด้วยความแข็งกร้าวและหยาบกระด้าง โทษของมันนั้นย่อมมีเยอะกว่า
ดังนั้นสิ่งที่วาญิบ(จำเป็น)และที่มีบัญญัติก็คือการใช้วิธีการตามที่อัลลอฮฺได้กล่าวไว้ความว่า:

"จงเชิญชวนสู่เส้นทางแห่งพระผู้อภิบาลของพวกเจ้าด้วยฮิกมะฮฺ" (อัน-นะหฺลิ 16: 125)
" แท้จริง อัลลอฮฺทรงอ่อนโยนและทรงรักความอ่อนโยน และทรงให้ความอ่อนโยนในสิ่งที่พระองค์ไม่ให้แก่ความหยาบกระด้าง " (บันทึกโดยอิบนุมาญะฮฺและอิบนุฮิบบาน)

โดย Abir Sabeel (ต่อไปนี้เพิ่มเติม โดย annisaa.com )